Báo cáo Chuyên đề môn Tiếng Anh - Dạy tiết Commnication theo hướng phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh THCS - Trường THCS Đại Lào

Nội dung tài liệu: Báo cáo Chuyên đề môn Tiếng Anh - Dạy tiết Commnication theo hướng phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh THCS - Trường THCS Đại Lào

1. 3 tìm hiểu kiến thức liên môn. Qua hoạt động này, học sinh được học ngôn ngữ một cách tự nhiên nhất, nâng cao, phát triển kĩ năng nghe và nói. Qua chuyên đề “Dạy tiết “Communication” theo hướng phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh THCS theo bộ sách tiếng Anh - Global Success” mong được sự chia sẻ của các bạn đồng nghiệp nhằm có hướng đi đúng, tổ chức các hoạt động CLIL trong tiết dạy Communication đạt hiệu quả, đạt được mục tiêu, yêu cầu cần đạt của CTGDPT 2018 – môn tiếng Anh. II. THỰC TRẠNG 1. Thuận lợi 1.1 Về phía giáo viên - Đảm bảo đủ số lượng giáo viên để thực hiện đủ số tiết học theo kế hoạch dạy học ở trường phổ thông. Giáo viên đã đạt chuẩn năng lực tiếng Anh và năng lực sư phạm phù hợp với cấp học theo quy định của Bộ giáo dục và Đào tạo. - Giáo viên đã được tập huấn đầy đủ để triển khai hương trình này. - Công tác bồi dưỡng giáo viên đã được tổ chức thường xuyên để thực hiện đúng mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học do chương trình quy định. - Giáo viên cũng đã được tập huấn về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và sử dụng các trang thiết bị hiện đại trong dạy học. - Giáo viên đã được bồi dưỡng năng lực đánh giá sách giáo khoa, tài liệu dạy học nhằm đáp ứng chuẩn đầu ra quy định cho mỗi cấp học. - Giáo viên đã được bồi dưỡng về năng lực thiết kế các hoạt động đánh giá thường xuyên và đánh giá định kỳ phù hợp, hỗ trợ học sinh phát triển năng lực giao tiếp theo các cấp độ của khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam. 1.2 Về phía học sinh - Các em rất hào hứng khi được tiếp xúc với các bộ sách giáo khoa tiếng Anh theo chương trình phổ thông 2018, đặc biệt là bộ sách tiếng Anh 6,7- Global Success. - Học sinh có thể tiếp cận với bộ sách Global Success, từng bước quen dần với chương trình, với cách học và cách dạy.
2. 4 1.3 Cơ sở vật chất - Nhà trường đã đảm bảo các điều kiện đầy đủ về sách giáo khoa, cơ sở hạ tầng và trang thiết bị theo quy định của bộ giáo dục và đào tạo. - Trường đã trang bị đầy đủ máy tính có nối mạng Internet, màn hình và đầu chiếu, phần mềm dạy học tiếng Anh. - Số lượng học sinh cho một lớp học không vượt quá quy định của bộ giáo dục và đào tạo. 2. Khó khăn 2.1 Về phía giáo viên: - Giáo viên còn gặp khó khăn trong việc xác định mục tiêu kép của tiết Communication là cần phải cân bằng giữa việc vừa tiếp thu ngôn ngữ (học từ vựng và ngữ pháp ) vừa cùng các em học sinh khám phá các nền văn hóa khác nhau, thế giới xung quanh. - Tiết dạy Communication gồm có 2 phần tách biệt, Every day English và Communication, nên việc xây dựng kế hoạch bài dạy cho tiết học sao cho linh hoạt, sao cho vừa phù hợp với trình độ của học sinh, vừa đảm bảo được mục tiêu của tiết học vẫn còn nhiều trăn trở. - Thực tế giảng dạy trong tiết Communication, kỹ năng sử dụng ngôn ngữ của học sinh trong tình huống thực khó phát triển nếu giáo viên chuẩn bị các hoạt động không kỹ càng, không có đầu tư. 2.2 Về phía học sinh: Học sinh chưa có phương pháp học tập cơ bản như: - Chưa xác định mục tiêu và kế hoạch học tập. - Chưa sử dụng các tài liệu học tập và học liệu điện tử một cách hiệu quả. - Chưa xác định được cách thức tham gia tích cực và chủ động vào các hoạt động học tập tương tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo. III. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận Mục tiêu chương trình GDPT tổng thể 2018 nhằm phát triển toàn diện con người Việt Nam có đạo đức, tri thức, văn hóa, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp; có phẩm
3. 5 chất, năng lực và ý thức công dân; có lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; phát huy tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế. Chương trình tiếng Anh bậc trung học cơ sở xác định: Hoàn thành bậc học THCS học sinh những có kiến thức cơ bản về tiếng Anh, bao gồm ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp; thông qua tiếng Anh, có những hiểu biết khái quát về đất nước, con người, nền văn hoá của các quốc gia nói tiếng Anh và của các quốc gia khác trên thế giới, đồng thời có hiểu biết và tự hào về những giá trị của nền văn hoá dân tộc mình. Có thái độ tích cực đối với môn học và việc học tiếng Anh, bước đầu biết sử dụng tiếng Anh để tìm hiểu các môn học khác trong chương trình giáo dục phổ thông. Hình thành và áp dụng các phương pháp và chiến lược học tập khác nhau để phát triển năng lực giao tiếp bằng tiếng Anh trong và ngoài lớp học, quản lý thời gian học tập và hình thành thói quen tự học 2. Cơ sở thực tiễn: Bộ sách tiếng Anh – Global Success, đơn vị chúng tôi đang sử dụng được thiết kế trên cơ sở hệ thống chủ điểm, chủ đề có liên quan chặt chẽ với nhau, có ý nghĩa và phù hợp với môi trường học tập, sinh hoạt của học sinh, phù hợp với việc phát triển năng lực giao tiếp theo yêu cầu cần đạt quy định cho bậc trung học cơ sở. Thông qua việc triển khai hệ thống chủ điểm và chủ đề trong Chương trình, học sinh có thể được trang bị thêm nội dung của các môn học khác ở mức độ phù hợp và khả thi. Ở tiết Communication gồm 4-5 hoạt động được thiết kế nhằm mục đích giúp học sinh sử dụng ngôn ngữ đã học để giao tiếp trong cuộc sống thực, đồng thời cũng cung cấp thêm thông tin và kiến thức về văn hóa của Việt Nam cũng như của các nước khác trên thế giới. - Communication gồm 2 phần: + Everyday English: giúp học sinh sử dụng những cấu trúc giao tiếp hàng ngày, phát triển kĩ năng nói tiếng Anh trong các tình huống thực. Mục này sẽ giới thiệu cách hỏi – đáp trong các chức năng ngôn ngữ như: hỏi đáp về sở thích, đưa ra lời khuyên về các vấn đề sức khỏe, khen ngợi, ...
4. 6 + Communication: Phát triển năng lực giao tiếp theo chủ đề: mỗi đơn vị bài học sẽ có một nội dung để luyện thêm kĩ năng theo chủ đề, ví dụ: thay đổi nơi sinh sống, âm nhạc và nghệ thuật ở trường học, món ăn và đồ uống ưa thích, ... Mục tiêu của tiết “Communication” là tạo cho học sinh cơ hội để học và áp dụng những gì các em đã học vào cuộc sống dựa trên những cái các em đã tiếp thu được, tạo ra môi trường cho học sinh tương tác, giao tiếp với nhau thông qua việc học sinh giao tiếp để hiểu biết thêm về văn hóa, dùng ngôn ngữ vào đời sống thực tiễn. IV. GIẢI PHÁP 1. Để áp dụng phương pháp dạy học lồng ghép nội dung - ngôn ngữ (CLIL) trong tiết dạy Communication, giáo viên cần phải: 1.1 Xác định và thực hiện “mục tiêu kép” Giáo viên cần phải xác định mục tiêu bài học rõ ràng, cụ thể để cân bằng giữa việc vừa tiếp thu ngôn ngữ (học từ vựng, học ngữ pháp, ) vừa cùng các em khám phá các nền văn hóa, thế giới xung quanh. Các hoạt động được thiết kế phù hợp từng buổi học để cân bằng, không để trọng tâm tiết học rơi vào mỗi lý thuyết hoặc mỗi thực hành. 1.2 Cần khai thác tốt tính thực tế của bộ sách Global Success đặc biệt là tiết Communication. Bộ sách Global Success rất thực tế, đầy màu sắc, đa dạng các nền văn hóa và rất nhân văn với các câu chuyện, tình huống thật được lựa chọn từ khắp nơi trên thế giới để làm tư liệu cho học sinh. Nguồn dữ liệu trong sách mang đến cho các em những trải nghiệm thực nhất khi trải nghiệm bất kỳ chủ đề nào, là sự hỗ trợ đắc lực giúp giáo viên áp dụng phương pháp này có hiệu quả. Bản thân CLIL còn nhấn mạnh đến yếu tố văn hóa, cộng đồng, không chỉ ở phạm vi quốc tế, mà còn gần hơn là địa phương, đất nước mà các em đang sinh sống. Hay thậm chí tìm hiểu chính bản thân các em. Tất cả nhằm giáo dục học sinh từ bên trong, từ đó học sinh có nội lực vững chắc trở thành công dân toàn cầu. 1.3 Xây dựng kế hoạch bài học trên tinh thần lấy người học làm trung tâm. Tại lớp học, học sinh đóng vai trò chủ thể tự giác, tích cực học tập, sáng tạo trong khi giáo viên giảng dạy chỉ giữ vai trò tổ chức, hướng dẫn và hỗ trợ để các em có thể chủ động khám phá, tiếp nhận tri thức, chinh phục được các mục tiêu học tập.
5. 7 1.4 Tạo môi trường học tập linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với mục đích. Giáo viên khuyến khích các hoạt động giao tiếp và hợp tác của các các em, khuyến khích học sinh tích cực trình bày và trao đổi ý kiến. Khi thiết kế và tổ chức các hoạt động dạy học, giáo viên tạo điều kiện tối đa để các em được thể hiện ý tưởng, đưa ra dự đoán hoặc phương án giải quyết, đưa ra nhận xét và phản biện trong nhóm hay trước tập thể lớp. Điều này không những giúp các em phát huy các kỹ năng tư duy như tư duy sáng tạo, tư duy phản biện, mà còn giúp học sinh sau khi học tại trường có kiến thức nền vững chắc để làm chủ ngôn ngữ, thích ứng được tại những môi trường ngoài Việt Nam - Quốc tế, tự tin tỏa sáng sau này. 1.5 Cá nhân hóa toàn diện. Khi thiết kế và tổ chức các hoạt động học tập, giáo viên sẽ xác định và giao nhiệm vụ một cách rõ ràng, cụ thể dựa trên tổng quát kiến thức, khả năng của các em để các nhiệm vụ học tập mang tính thách thức vừa đủ. Vừa giúp các em phát huy được tiềm lực của mình, vừa không khiến các em cảm thấy các bài học là quá khó hay qua dễ mà dẫn đến chán nản. 2. Các hoạt động và thủ thuật được áp dụng trong dạy - học tiết Communication bao gồm các bước sau: Activity 1 -Warm up: (Hoạt động 1: Phần khởi động) Đây là bước bắt đầu của quá trình tổ chức dạy học là phần khởi động và dẫn học sinh vào bài mới, trong hoạt động này chúng ta có thể linh động sử dụng một trong các thủ thuật sau: - Describe pictures - Chatting - Discussion - Brainstorming - Kim’s game/ Lucky numbers - Play games: Ring the golden bell -Video Ví dụ: Unit 4: Communication - tiếng Anh 7 - Global Success.
6. 8 Giáo viên cho học sinh chơi trò chơi Rung chuông vàng: Học sinh được xem, nghe các đoạn phim và trả lời một số câu hỏi quay quanh chủ đề của bài, nhằm tạo hứng thú, lôi cuốn học sinh vào bài học một cách tự nhiên nhất và hấp dẫn nhất. Activity 2 - Presentation: (Hoạt động 2: Giới thiệu ngữ liệu) Dạy kiến thức ngôn ngữ mà kiến thức này được sử dụng hàng ngày (Everyday English). - Vocabulary: Chỉ chú trọng vào việc giúp học sinh hiểu được (understanding) nghĩa của từ vựng mà học sinh sẽ được học và sử dụng. Để không bị mất thời gian, người thầy phải đảm bảo những từ mình dạy là những từ chủ động (active words) cần dạy từ mới học sinh chưa biết và sử dụng từ trong ngữ cảnh giao tiếp tiếng Anh hằng ngày. Việc giới thiệu ngữ liệu mới sẽ thực hiện linh hoạt trong suốt tiến trình bài học. Chú ý chọn các thủ thuật có thể phát huy sự tư duy của học sinh thông qua các dạng bài tập HS thường thực hiện như sau: - Matching English words with the pictures - Put the words into the correct groups - Write words that match the pictures - Definitions - Pictures. - Visual Objects. Ví dụ: Unit 4: Communication - tiếng Anh 7 - Global Success Giáo viên sử dụng thủ thuật Definitions để giải thích nhanh về 1 số từ như: compulsory, optional. Giới thiệu cấu trúc: Nếu có cấu trúc ngữ pháp mới, giáo viên cũng cần giới thiệu cho học sinh nhưng không đi sâu giải thích ngữ pháp mà thông qua các hoạt động nghe, đọc, nói xung quanh nội dung bài hội thoại giúp học sinh hiểu được ý nghĩa của cấu trúc và cách dùng của chúng. Chú ý hơn đến cấu trúc tiếng Anh được dùng hằng ngày (Everday English).
7. 9 Trong tiết dạy Unit 4: Communication - tiếng Anh 7 - Global Success, giáo viên thông qua câu hỏi vào bài: Do you prefer Music / Arts để dẫn dắt vào bài hội thoại và từng bước giới thiệu từ, cụm từ prefer/ like better. - Pronunciation: Chú ý nhấn âm câu từ (word stress), nhấn từ trong câu (sentence stress). Chú ý ngữ điệu (Intonation) trong văn nói tiếng Anh hàng ngày (Everyday English). Thường thực hiện các các bài luyên tập sau: - Listen and repeat - Practice Activity 3 - Practice: (Hoạt động 3: Luyện tập) Tiến hành hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động yêu cầu trong sách. (tùy theo từng đối tượng học sinh để chúng ta có sự biến đổi linh hoạt các hoạt động có thể làm khó hơn hay dễ hơn). Để mở rộng vốn ngữ liệu về văn hóa, các kiến thức liên quan thì phần luyện tập có hướng dẫn học sinh được làm các bài tập rèn luyện kỹ năng đọc hiểu (Reading comprehension) thường nằm ở bài tập 3, 4 giúp học sinh có ngữ liệu làm tốt phần vận dụng ở bước tiếp theo. Các dạng bài tập thường gặp ở phần này là: - Underline the words related to the topic. - Complete the tables - MCS - . Ví dụ: Trong tiết dạy Unit 4: Communication - Tiếng Anh 7 - Global Success - Bài tập 4/ trang 45, bài tập yêu cầu học sinh đọc đoạn văn và gạch chân những từ có liên quan đến Âm nhạc và Nghệ thuật. - Để giúp học sinh có thể thực hiện bài tập số 5 trang 45 tốt hơn, giáo viên đã thiết kế thêm 2 bài tập nhanh đó là: Trả lời câu hỏi về nội dung của bài 4, thông qua thủ thuật Multiple Choices và Complete the tables. Sau khi học sinh làm xong hai bài tập này, học sinh sẽ hiểu rõ hơn nội dung của bài số 4 và dẫn dắt vào bài tập số 5 một cách linh hoạt và hiệu quả.
8. 10 Activity 4: Luyện tập vận dụng (Production) Để thực hiện tốt phần này, thì việc chuẩn bị bài ở nhà của học sinh cũng như việc thiết kế bài tập của giáo viên là cực kỳ quan trọng. Giáo viên cần thiết kế các bài tập để giúp học sinh đưa tiếng Anh hằng ngày (Everyday English) vào các tình huống thật để phát huy năng lực ngôn ngữ một cách hiệu quả và tự nhiên. Để thực hiện mục này giáo viên cần lưu ý một số điểm sau: - Giáo viên cần linh động sử dụng thường xuyên các hình thức luyện tập nói theo cặp (pairs) hoặc theo nhóm (groups) để các em có nhiều cơ hội sử dụng tiếng Anh trong lớp qua đó các em có thể cảm thấy tự tin và mạnh dạn hơn trong giao tiếp. - Giáo viên cần hướng dẫn cách tiến hành, làm rõ nội dung yêu cầu bài tập trước khi bước vào luyện tập, giáo viên cần có sự sáng tạo và sử dụng các thủ thuật phong phú không nên chỉ bám vào sách. - Giáo viên hỗ trợ các nhóm học sinh trong quá trình thảo luận, chú ý hơn tới nhóm học sinh chậm bằng cách nhiều biện pháp giúp các em giải quyết được nhiệm vụ học tập. Ví dụ: Để giúp các em hình dung được phải làm như thế nào trong phần vận dụng - nói về sự khác nhau giữa trường Susie và trường mình, giáo viên thiết kế một bài mẫu vừa có tác dụng giúp đỡ các học sinh trung bình, yếu, vừa có tác dụng làm sáng tỏ vấn đề hơn ở các nhóm khá, giỏi. Có thể mở rộng tình huống, khai thác các tình huống có liên quan đến hoàn cảnh cụ thể về đời sống thật của học sinh. Như học sinh sưu tập các hình ảnh về trường, về thầy cô giáo, về việc học Âm nhạc và Nghệ thuật để tạo nên các slides sinh động giúp bài thuyết trình của mình được thuyết phục hơn, hiệu quả hơn. Các dạng bài tập thường gặp ở phần này là: - Discussion - Talk to your friends about something - Presentation Activity 5 - Homework: (Bài tập về nhà) Ở hoạt động này GV nên ghi rõ nhiệm vụ học sinh cần thực hiện. Giúp học sinh ôn tập các các kiến thức về lý thuyết đã được học trên lớp và vận dụng các kiến thức đã học để giải quyết các bài tập theo yêu cầu.
9. 11 Tạo cơ hội cho các em gắn các nội dung đã học vào hoạt động thực tiễn, thích ứng và tự lực, giúp các em tự tìm tòi và mở rộng các kiến thức đã được học hoặc tự xây dựng kế hoạch hợp tác bạn bè để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ học tập. Chuẩn bị các kiến thức và dụng cụ học tập có liên quan tới bài mới. Hoạt động này rất quan trọng trong phương pháp dạy học theo hướng phát triển phẩm chất năng lực của học sinh. Tóm lại, Dạy tiết Communication bộ sách giáo khoa tiếng Anh Global Success thì phẩm chất năng lực được trải đều trong các hoạt động, tuỳ theo mục tiêu của từng hoạt động các phẩm chất năng lực được phát triển theo những cách khác nhau. Tuy nhiên, trong phần Production thì phẩm chất và năng lực của học sinh được thể hiện rõ nhất. Các phẩm chất này được cụ thể hoá qua sản phẩm của các em, có thể là một bài thuyết trình, có thể là một video các em tự tạo trước đó hoặc cũng có thể là một sản phẩm power point. Với những bài khác nhau thì các sản phẩm của các em cũng sẽ khác nhau nhưng chung quy lại đều hướng vào phát triển 5 phẩm chất và đạt được mục tiêu bài dạy là hình thành và phát triển năng lực giao tiếp tiếng Anh.
10. 12 V. GIÁO ÁN TIẾT DẠY MINH HỌA Lesson plan TEXTBOOK: TIẾNG ANH 7 – GLOBAL SUCCESS UNIT 4: MUSIC AND ARTS - LESSON 4: COMMUNICATION (P.45) I. OBJECTIVES: By the end of the lesson, students will be able to: - talk about how they learn music and arts at their school in comparison with students at schools in Australia. - be confident to express preferences for music and arts to their classmates. - update their knowledge of music and arts. - be responsible for their study. II. KNOWLEDGE LANGUAGE - Vocabulary: words related to the music and arts like better, prefer - Grammar: comparisons: like, different from, as as III. INTRUCTIONAL RESOURCES - Textbook: Tiếng Anh 7 – Global Success; page 45 - Laptop, Smart TV - Worksheet - PPt-lesson IV. PROCEDURES Teacher and students’ activities Content Activity 1: Warm up: Game: 1. Who is the composer of Viet Nam’s Ringing The Golden Bell national anthem “Tien Quan Ca”? A. Pham Tuyen What and how students are doing? B. Van Cao -Give the rule of the games. C. An Thuyen
11. 13 -Ask Ss to watch /see clip, photos and 2. Where in Viet Nam did water puppetry answer each question. originate? Who is the winner? A. In the North - Feedback B. In the central region C. In the South 3. What is Bac Ninh famous for? A. Quan Ho B. Cheo C. Cai Luong 4. Mozart is one of the world’s greatest ______ . A. singers B. composers C. poets 5. Listen to the conversation between Nick and Nam. What are they talking about? A. their preferences for music and arts. B. their music and arts class. C. how they learn music and arts. *Answer key: 1. B 2. A 3. A 4. B 5. A Activity 2: Presentaion EVERY DAY ENGLISH