Giáo án môn Lịch sử Lớp 8 - Chương 4, Bài 9: Các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc

Nội dung tài liệu: Giáo án môn Lịch sử Lớp 8 - Chương 4, Bài 9: Các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc

1. - HS đọc mục “ Em cĩ biết” Trong quá trình thảo luận GV đưa ra một số câu hỏi mở rộng: ? Hãy trình bày ít nhất 1 hiểu biết của em về khái niệm “ cơng ty độc quyền? - Tổ chức độc quyền là liên minh giữa những nhà tư bản to để tập trung vào trong tay một phần to (thậm chí tồn bộ) mĩn hàng của một ngành, cho phép liên minh này phát huy ảnh hưởng quyết định đến quá trình sản xuất và lưu thơng của lĩnh vực đĩ.- *GV giảng về các hình thức độc quyền các -ten, xanh-đi-ca, tờ -rớt. + Cácten là hình thức đơn vị độc quyền dựa trên sự kí kết hiệp định giữa các xí nghiệp thành viên để thoả thuận với nhau về giá cả, qui mơ sản lượng, thị trường tiêu thụ, kì hạn thanh tốn Cịn việc sản xuất và tiêu thụ hàng hĩa vẫn do bản thân mỗi thành viên thực hiện. + Xanhđica là thể loại tổ chức độc quyền trong đĩ việc tiêu thụ hàng hĩa do một ban quản trị chung đảm nhiệm, nhưng sản xuất vẫn là cơng việc độc lập của mỗi thành viên. Cácten và xanhđica bị phá vỡ khi tương quan lực lượng thay đổi. Vì vậy, một hình thức độc quyền mới ra đời là tờrớt. + Tờrớt thống nhất cả việc sản xuất và tiêu thụ vào tay một ban quản trị chung, cịn các thành viên trở thành các cổ đơng. Nhân vật lịch sử: Giơn Đ. Rốc-phe-lơ (John D. Rockerfeller) (1839 – 1937) Giơn Đ. Rốc- phe-lơ là nhà tư bản cơng nghiệp người Mỹ. Cơng ty dầu mỏ (Standard Oil) do ơng sáng lập vào năm 1870 là một cơng ty độc quyền, sản xuất gần 90% lượng dầu tại Mỹ vào cuối thế kỉ XIX. Sau khi nghỉ hưu, ơng trở thành nhà hoạt động từ thiện lớn. B4: Kết luận, nhận định - Nhận xét thái độ và sản phẩm học tập của HS. - Chốt kiến thức và chuyển dẫn sang nội dung sau. - Cuối thế kỉ XIX, các cơng ti độc quyền lớn ra đời đã lũng đoạn thị trường và nền kinh tế, chi phối đời sống chính trị, xã hội ở mỗi nước. - Tư bản cơng nghiệp + tư bản ngân hàng => tư bản tài chính => Tăng cường xuất khẩu tư bản ( H9.2) - Các nước tư bản tăng cường cạnh tranh và xâm lược thuộc địa. => Chủ nghĩa đế quốc ra đời. 2. Những chuyển biến lớn về kinh tế , chính sách đối nội, đối ngoại của các đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mỹ từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX a) Mục tiêu:| - Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử: Khai thác và sử dụng thơng tin của một số tư liệu lịch sử (9.3 9.4, 9.5) nhận thức về những chính sách đối ngoại của các đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mỹ từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX.
2. - Nhận thức và tư duy lịch sử: + Nhận biết được những chuyển biến lớn về kinh tế, chính sách đối nội, đối ngoại của các đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mỹ từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: trao đổi với bạn để hồn thành PHT của nhĩm. - Năng lực tự chủ và tự học: HS đọc thơng tin SGK trang 46,47, hình 9.3,4,5 để hồn thành PHT. b) Tổ chức thực hiện B1: Chuyển giao nhiệm vụ * Nhiệm vụ 1: - GV chia nhĩm lớp: 6 nhĩm (HS đánh số tuần hồn 1,2,3,4,5,6 1,2,3,4,5,6 ) - Giao nhiệm vụ các nhĩm: Vịng 1: Vịng chuyên gia + Nhĩm 1,2: Những chuyển biến về kinh tế của các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức Mỹ? + Nhĩm 3,4: Chính sách đối nội, đối ngoại của các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mỹ? + Nhĩm 5,6: Từ lược đồ 9.5, hãy xác định vị trí thuộc địa của các nước đế quốc Anh, Pháp Đức, Mỹ? Vịng 2: Vịng mảnh ghép - Tạo nhĩm mới: + HS số 1 tạo thành nhĩm I mới, HS số 2 tạo nhĩm II mới + HS số 3 tạo nhĩm III mới, HS số 6 tạo nhĩm 6 mới - Nhiệm vụ nhĩm mới: + Chia sẻ kết quả thảo luận ở vịng 1 (vịng chuyên gia) + Từ đĩ rút so sánh sự giống và khác nhau của kinh tế, đối nội , đối ngoại và thuộc địa của các nước đế quốc Anh, Pháp Đức, Mỹ? - Thời gian: + Vịng 1: 5 phút, vịng 2: 7 phút * Nhiệm vụ 2: GV trình chiếu H 9.5 yêu cầu HS Hình dung được các thuộc địa, khu vực ảnh hưởng của mỗi đế quốc trên lược đồ. B2: Thực hiện nhiệm vụ HS đọc SGK, suy nghĩ cá nhân và thảo luận luận nhĩm. GV hướng dẫn, hỗ trợ các em thảo luận nhĩm (nếu cần). B3: Báo cáo, thảo luận GV: - Yêu cầu HS trả lời, yêu cầu đại diện nhĩm trình bày. HS: - Đại diện nhĩm trình bày sản phẩm của nhĩm.
3. - HS các nhĩm cịn lại quan sát, theo dõi nhĩm bạn trình bày và nhận xét, bổ sung cho nhĩm bạn . B4: Kết luận, nhận định - Nhận xét về thái độ học tập & sản phẩm học tập của HS. Chốt kiến thức. a. Những chuyển biến lớn về kinh tế- Giữa thập niên 90 của thế kỉ XIX, Cơng nghiệp Mỹ vươn lên đứng đầu thế giới, Đức giữ vị trí thứ hai, Anh xếp vị trí thứ ba, Pháp giữ vị trí thứ tư. b. Những chuyển biến trong chính sách đối nội, đối ngoại * Chính sách đối nội - Chính quyền các nước Anh, Pháp, Đức thi hành chính sách nhằm bảo vệ quyền lợi cho giai cấp tư sản , đàn áp sự nổi dậy của phong trào cơng nhân. - Nước Mỹ: hai đảng Cộng hịa và Dân chủ thay nhau cầm quyền, chính sách đối nội tập trung chủ yếu vào: hàn gắn vết thương chiến tranh, hịa hợp quốc gia, tái thiết đất nước. Tuy nhiên chính sách đối với người Mỹ gốc Phi và phụ nữ vẫn cịn nhiều hạn chế. *Chính sách đối ngoại - Chính sách đối ngoại cơ bản của các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mỹ vào cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX là tăng cường xâm lược, mở rộng hệ thống thuộc địa. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể b) Tổ chức thực hiện B1: Chuyển giao nhiệm vụ: Học sinh tham gia trị chơi. HS trả lời câu hỏi GV giao : Câu 1: Các nước tư bản cĩ nhiều thuộc địa là: Câu 2: Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, quốc gia này được ví như “con hổ đĩi đến bàn tiệc muộn”? Câu 3: “Xứ sở của các ơng vua cơng nghiệp” là nước: Câu 4: Điểm nổi bật trong chính sách đối ngoại của các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ là gì? Câu 5: Chuyển biến quan trọng nhất về kinh tế của các nước đế quốc cuối thế kỉ XIX- Đầu thế kỉ XX là gì? Câu 6 : Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện những nét chính của chủ nghĩa đế quốc từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. Câu 7: Điểm chung trong chính sách đối ngoại của các nước đế quốc là gì? B2: Thực hiện nhiệm vụ: HS làm việc cá nhân B3: Báo cáo, thảo luận: HS trả lời , các HS khác theo dõi , nhận xét , bổ sung B4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét , chốt kiến thức * Dự kiến sản phẩm: Câu 1: Anh, Pháp Câu 2: Nước Đức Câu 3: Nước Mỹ Câu 4: Đẩy mạnh xâm lược, khai thác và bĩc lột thuộc địa Câu 5: Xuất hiện các cơng ty độc quyền Câu 6:
4. Câu 7. Điểm chung trong chính sách đối ngoại của các nước đế quốc là tăng cường xâm lược, mở rộng hệ thống thuộc địa. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a) Mục tiêu: - Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Sưu tầm tư liệu về Ốt-tơ Phơn Bi-xmác (Otto von Bismarck) để hiểu một vấn đề thực tế: tại sao Bi-xmác là nhân vật cĩ nhiều tượng để tơn vinh nhất ngày nay ở Đức. - Tự chủ và tự học: HS tự tìm hiểu thơng tin, tư liệu để hiểu rõ hơn về chính sách đối nội và đối ngoại của Đức cuối thế kỉ XIX. b) Tổ chức thực hiện B1: Chuyển giao nhiệm vụ: HS làm việc theo nhĩm thực hiện nhiệm vụ GV giao: Em hãy sưu tầm thêm tư liệu về nhân vật Bi-xmác để hiểu rõ hơn về chính sách đối nội và đối ngoại của Đức cuối thế kỉ XIX. B2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ theo nhĩm, tại nhà. Báo cáo vào giờ học sau. B3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện 1,2 nhĩm báo cáo. - Những HS cịn lại lắng nghe, theo dõi, quan sát và nhận xét, bổ sung. B4: Kết luận, nhận định - Nhận xét ý thức làm bài và nội dung sản phẩm của HS. Chốt kiến thức * Dự kiến sản phẩm: Nguồn: Historic figures, BBC
5. Bismarck (1815-1898) là người đã thống nhất các tiểu bang Đức nhỏ lẻ thành một đế quốc Đức hùng mạnh, và trở thành thủ tướng đầu tiên của đế chế này. Otto Eduard Leopold von Bismarck sinh vào ngày 1 tháng 4 năm 1815 trong một gia đình dịng dõi địa chủ quý tộc ở Schưnhausen, tây bắc Berlin. Ơng theo học tại một ngơi trường danh tiếng ở Berlin, và tiếp đĩ là Đại học Gưttingen. Sau đĩ ơng làm cơng chức cho nước Phổ, nhưng rồi năm 1838 ơng bỏ việc vì nhàm chán. Ơng trở về giúp cha mình quản lý trang trại gia đình trong gần mười năm. Trên cương vị là thủ tướng của một nước Đức mới, Bismarck tập trung xây dựng một quốc gia hùng mạnh với một bản sắc dân tộc hợp nhất. Một trong những mục tiêu của ơng là giảm ảnh hưởng của giáo hội Cơng giáo La Mã, đặc biệt là ở miền nam nước Đức. Ơng cũng nỗ lực ngăn chặn sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội lan rộng thơng qua việc áp dụng bảo hiểm y tế và tiền trợ cấp. Về đối ngoại, Bismarck đặt mục tiêu biến Đức thành đế quốc hùng mạnh nhất Châu Âu. Năm 1879, ơng đàm phán thành lập một liên minh với Áo-Hung để chống lại Pháp và Nga. Về sau Ý cũng tham gia liên minh này. Để tránh cơ lập Anh, Bismarck đã soạn thảo hai Hiệp ước Địa Trung Hải năm 1887 nhằm giữ vững nguyên trạng, chống lại mối đe dọa từ Nga. Năm 1890, Bismarck từ chức sau những bất đồng với hồng đế mới – Wilhelm II. Ơng nghỉ hưu tại điền trang của mình gần Hamburg và qua đời ở đây vào ngày 30 tháng 7 năm 1898 (ở tuổi 83). * Hướng dẫn HS tự học: - Học và thực hiện nhiệm vụ GV giao ở bài 9. - Chuẩn bị bài 10: + Nhĩm 1+2: Tìm hiểu hồn cảnh lịch sử dẫn đến sự ra đời của Cơng xã Pa -ri. + Nhĩm 3+4: Nhân dân đã bảo vệ Cơng xã Pa -ri như thế nào? + Nhĩm 5+6: Tại sao nĩi Cơng xã Pa -ri là nhà nước do dân và vì dân?